دوره های پزشکی در انگلیس
انگلستان همواره یکی از محبوبترین مقاصد برای دانشجویان بینالمللی بوده است، بهخصوص در رشتههای مرتبط با علوم پزشکی. اعتبار بالای مدارک دانشگاههای انگلیسی، کیفیت آموزشی فوقالعاده، امکانات پژوهشی پیشرفته و فرصتهای شغلی پس از فارغالتحصیلی باعث شده رشته پزشکی (Medicine) همواره از رقابتیترین و جذابترین رشتهها در انگلستان باشد. در سالهای اخیر نیز این جایگاه نهتنها تغییر نکرده، بلکه با توجه به نیازهای جدید در حوزه سلامت و پزشکی، تقاضا افزایش نیز یافته است.
در این مقاله، قصد داریم به شکل جامع و کاربردی انواع دوره های پزشکی در انگلستان را بررسی کنیم، شرایط پذیرش هریک را بیان کنیم، هزینههای تحصیل را مرور کنیم، مدارک لازم برای اپلای را بگوییم، به معرفی برخی از مطرحترین دانشگاهها و مؤسسات انگلیسی بپردازیم و در نهایت درباره ویزای تحصیلی انگلستان و نحوه دریافت آن از طریق پلتفرم مهاجرتی آپیم (upimm) توضیح دهیم.
نگاهی کلی به گذراندن دوره پزشکی در انگلیس
سیستم آموزشی انگلستان برای دوره های پزشکی، ساختاری چندلایه دارد که شامل دوره کارشناسی پزشکی، کارآموزی، دوره های تخصصی و فوقتخصصی، دوره کارشناسی ارشد و حتی دکتری پژوهشی میشود. هرکدام از این مراحل، شرایط پذیرش متفاوت و هزینههای خاص خود را دارد.
- رقابت بالا: پذیرش در رشته پزشکی انگلیس (بهخصوص در دانشگاههای تراز اول) بسیار رقابتی است؛ دانشجویان مستعد و کوشایی از سراسر دنیا برای ورود به این دورهها تلاش میکنند.
- آزمونهای ورودی: معمولاً دانشگاههای مختلف از آزمونهایی مثل UKCAT، BMAT یا GAMSAT برای ارزیابی اولیه استفاده میکنند.
- طول دوره: دوره کارشناسی پزشکی (MBBS یا MBChB) در انگلستان حدود پنج یا شش سال طول میکشد.
- هزینه تحصیل: برای دانشجویان بینالمللی، هزینه سالانه دوره های پزشکی میتواند بین 25,000 تا 50,000 پوند (یا بیشتر) باشد.
انواع دوره های پزشکی در انگلیس
1. دوره کارشناسی پزشکی در انگلیس (Undergraduate Medicine)
- مدت زمان: ۵ یا ۶ سال
ساختار کلی دوره پزشکی در مقطع کارشناسی انگلستان:
- سالهای اولیه (Pre-Clinical): تمرکز بر مباحث علمی پایه در حوزه آناتومی، فیزیولوژی، بیوشیمی، فارماکولوژی و مباحث پایه پزشکی.
- سالهای کلینیکال (Clinical): دانشجویان در بیمارستانها، کلینیکها و مراکز درمانی مشغول یادگیری بالینی زیر نظر اساتید و پزشکان میشوند.
معمولاً دانشگاهها بر اساس بودجه و زیرساخت آموزشیشان، بین 5 یا 6 سال آموزش (MBBS/MBChB) برگزار میکنند. برای ورود به این دوره، داشتن نمرات عالی در دروس زیستشناسی و شیمی در مقطع دبیرستان/پیشدانشگاهی ضروری است.
2. دوره کارآموزی بالینی برای پزشکی در انگلیس (Foundation Training)
- مدت زمان: ۲ سال
- مخاطبان: فارغالتحصیلان دوره کارشناسی پزشکی، پیش از ورود به تخصص.
این دوره اغلب به صورت F1 (Foundation Year 1) و F2 (Foundation Year 2) تقسیم میشود. این دوره کارآموزی در بیمارستانها و مراکز درمانی انجام میگیرد؛ هدف آن ارتقای مهارتهای بالینی اولیه و تصمیمگیری برای ورود به تخصص دلخواه است.
3. دوره های تخصص پزشکی در انگلیس (Specialty Training)
پس از اتمام دوره های پایه (Foundation Training)، پزشکان میتوانند وارد تخصصهای مختلف (Specialty) شوند. طول این دورهها بسته به رشته بین ۳ تا ۶ سال متغیر است؛ مانند جراحی عمومی، داخلی، قلب، مغز و اعصاب، اطفال، زنان و زایمان و… این تخصصها زیر نظر کالجهای سلطنتی (Royal Colleges) ارائه شده و پس از اتمام، امکان اخذ گواهینامه CCT (Certificate of Completion of Training) برای کار به عنوان متخصص وجود دارد.
4. دوره های کارشناسی ارشد پزشکی در انگلیس (Master’s in Medicine)
- مدت زمان: 1 تا 2 سال
- مخاطبان: فارغالتحصیلان رشته پزشکی یا پیراپزشکی که قصد تکمیل دانش و مهارت خود را در حیطه خاصی دارند.
- نمونههای رایج: MSc in Public Health، MSc in Clinical Medicine، MSc in Medical Genetics و…
- شرایط ورود: داشتن مدرک پزشکی عمومی یا پیراپزشکی نزدیک به حوزه پزشکی + سابقه کار بالینی یا پژوهشی + مدرک زبان مناسب.
5. دوره های دکتری (PhD) در زمینههای بالینی و تحقیقاتی
- مدت زمان: حدود 3 تا 5 سال
- ماهیت پژوهشی: تمرکز بر تحقیقات علمی در حوزههایی مانند علوم پایه پزشکی، بیومتریال، علوم اعصاب، ژنتیک پزشکی، بیوانفورماتیک و غیره.
- شرایط ورود: مدرک کارشناسی ارشد (یا دوره پزشکی عمومی) + پروپوزال تحقیقاتی + پشتوانه مالی یا بورسیه.
شرایط پذیرش در دوره های پزشکی در انگلیس
1. نمرات دبیرستان و پیشدانشگاهی
برای ورود به دوره کارشناسی پزشکی، اکثر دانشگاههای انگلستان از طریق سیستم UCAS اقدام میکنند و به ریزنمرات دبیرستان (یا معادل آن)، بهخصوص در دروس علوم پایه (شیمی، زیستشناسی، ریاضی) توجه ویژه دارند. دانشجویان بینالمللی باید معادلهای A-Level با نمرات بالا ارائه دهند.
2. آزمونهای ورودی (UKCAT, BMAT, GAMSAT)
- UKCAT (UCAT): آزمونی که مهارتهای استدلال منطقی، تصمیمگیری و مهارتهای فردی را میسنجد. بسیاری از دانشگاهها برای رشته پزشکی این آزمون را ضروری میدانند.
- BMAT: بیومتریک تست پذیرش پزشکی (BioMedical Admissions Test) برای دانشگاههایی نظیر آکسفورد و کمبریج. دانش پایهای در شیمی، زیستشناسی، فیزیک و ریاضی را میسنجد.
- GAMSAT: برای پذیرش در برخی برنامههای Graduate Entry Medicine استفاده میشود.
3. تسلط بر زبان انگلیسی (IELTS, TOEFL)
برای اغلب دوره های پزشکی، حداقل نمره آیلتس 7.0 (با نمره زیر مهارت حداقل 6.5 یا 7.0) مورد نیاز است. برخی دانشگاهها حتی نمره بالاتر یا معادل تافل آن را میخواهند.
4. مصاحبه
پس از قبولی اولیه در مرحله اسناد و نمرات، دانشگاههای انگلیسی معمولاً از دانشجویان برای مصاحبه دعوت میکنند. این مصاحبه میتواند ساختارمند (MMI – Multiple Mini Interviews) یا سنتی باشد و هدف آن ارزیابی انگیزه، تواناییهای ارتباطی، اخلاق پزشکی و شخصیت داوطلب است.
هزینههای تحصیل در رشتههای پزشکی انگلستان
1. هزینه دوره کارشناسی پزشکی در انگلیس
- میانگین: برای دانشجویان بینالمللی، سالانه بین 25,000 تا 40,000 پوند.
- دانشگاههای تراز اول (مثلاً آکسفورد، کمبریج، امپریال کالج) ممکن است هزینه سالانه بالای 45,000 پوند داشته باشند.
- طول دوره: 5 یا 6 سال. کل هزینه میتواند بین 125,000 تا 240,000 پوند یا حتی بیشتر برآورد شود (بدون احتساب هزینه زندگی).
2. هزینه دوره های تخصصی و تحصیلات تکمیلی پزشکی در انگلیس
- کارشناسی ارشد (MSc): سالانه بین 15,000 تا 30,000 پوند (بسته به رشته و دانشگاه).
- دکتری (PhD): برخی دانشگاهها بورسیه یا فاند ارائه میکنند؛ وگرنه هزینه سالانه حدود 20,000 تا 35,000 پوند تخمین زده میشود.
- Foundation Training: پس از دوره کارشناسی، دانشجویان تبدیل به کارمند NHS میشوند و حقوق دریافت میکنند. این دوره هزینه تحصیلی به آن شکل ندارد، اما هزینههای زندگی همچنان برعهده فرد است.
- هزینه زندگی در انگلیس: در شهرهایی مانند لندن، دانشجو باید حداقل 1,200 تا 1,800 پوند در ماه برای مسکن، خوراک، حملونقل و سایر مخارج در نظر بگیرد.
برترین دانشگاههای ارائهدهنده دوره های پزشکی در انگلستان
1. دانشگاه آکسفورد (University of Oxford)
- دوره پزشکى: BM BCh (6 ساله)
- ویژگیها: ساختار دو مرحلهای (Pre-Clinical و Clinical)، تحقیقات بالا در حوزه بیومدیکال، رقابت شدید برای پذیرش.
- شهریه سالانه: بالای 45,000 پوند برای دانشجویان بینالمللی.
2. دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)
- دوره پزشکی: MB BChir (6 ساله)
- پذیرش: آزمون BMAT الزامی؛ شرایط آکادمیک بسیار بالا.
- شهریه: حدود 50,000 پوند در سال برای دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا.
3. کالج سلطنتی لندن (Imperial College London)
- دوره MBBS: 6 ساله + یک سال اختیاری پژوهشی
- آزمون ورودی: BMAT
- شهریه: 45,000 تا 48,000 پوند سالانه (تقریبی).
4. کالج دانشگاهی لندن (UCL)
- دوره پزشکی: MBBS، 6 ساله
- امکانات پژوهشی: بیمارستانهای مرتبط با UCLH، Great Ormond Street و غیره.
- شهریه: حدود 43,000 تا 46,000 پوند.
5. دانشگاه ادینبرو (University of Edinburgh)
- دوره پزشکی: MBChB، 6 ساله
- شرایط پذیرش: آزمون UCAT، نمرات بالا در دروس علوم.
- شهریه: در محدوده 32,000 تا 40,000 پوند (به نسبت برخی دانشگاههای لندن کمی پایینتر).
6. سایر دانشگاههای مطرح برای دوره پزشکی در انگلیس
- King’s College London
- University of Manchester
- University of Glasgow
- University of Birmingham
- University of Bristol
هر یک از این دانشگاهها معیارهای پذیرش مشابهی دارند اما در سطحهای مختلفی از رقابت و هزینه قرار میگیرند.
مدارک لازم برای درخواست ویزای تحصیلی در رشته پزشکی انگلستان
- مدارک تحصیلی: ریزنمرات دبیرستان، پیشدانشگاهی، و اگر قبلاً در رشته مرتبط تحصیل کردهاید، کارنامه دانشگاهی.
- نمرات آزمون ورودی: نتیجه UKCAT / BMAT / GAMSAT مطابق درخواست دانشگاه.
- نمره زبان: آیلتس 7.0 (همه مهارتها حداقل 6.5 یا 7.0) یا معادل تافل.
- انگیزهنامه (Personal Statement): توضیح دلایل انتخاب رشته پزشکی، اهداف حرفهای و تجربیات قبلی.
- توصیهنامه: عموماً دو توصیهنامه از اساتید یا معلمان دبیرستان.
- CV/Resume: خلاصه سوابق تحصیلی و هرگونه فعالیت داوطلبانه یا کارآموزی در زمینه بهداشت.
- تمکن مالی: مدرک نشاندهنده توانایی پرداخت هزینههای تحصیل و زندگی در انگلستان. برای یکسال تحصیلی، باید کل شهریه + حداقل 10 الی 12 هزار پوند (خارج از لندن) یا 15 هزار پوند (داخل لندن) بابت هزینه زندگی را پوشش دهد.
- گذرنامه معتبر: با حداقل شش ماه اعتبار بیشتر از پایان دوره تحصیلی.
دوره های پزشکی در انگلیس، با توجه به اعتبار بالای دانشگاههای این کشور و ساختار منظم آموزشی و بالینی، همواره جزو رقابتیترین و پرتقاضاترین رشتهها بوده است. از دوره کارشناسی پزشکی تا تخصص و فوقتخصص، انگلیس خدمات آموزشی سطح بالایی ارائه میدهد. در عین حال، هزینه تحصیل و زندگی در این کشور بالاست و پذیرش نیز نیازمند داشتن نمرات عالی در آزمونهای ورودی، رزومه تحصیلی خوب و زبان انگلیسی قوی است.
اگر قصد دارید در دوره های پزشکی انگلیس ثبتنام کنید، توصیه میشود دستکم یک سال پیش از مهلتهای UCAS برنامهریزی خود را آغاز کنید، نمرات زبان و آزمونهای اختصاصی را به موقع آماده کنید و الزامات مالی را برآورده سازید. در این مسیر، پلتفرم مهاجرتی آپیم (upimm) میتواند همراهی ارزشمندی باشد؛ از انتخاب دانشگاه متناسب با شرایط شما گرفته تا آمادهسازی مدارک و اخذ ویزای دانشجویی.
بررسی ویزای تحصیلی انگلیس با آپیم
پس از اخذ پذیرش از یکی از دانشگاههای مورد تایید بریتانیا، نیاز به ویزای دانشجویی (Student Route) دارید. مهمترین الزامات عبارتند از:
- نامه پذیرش رسمی دانشگاه (CAS)
- تمکن مالی کافی برای شهریه و هزینه زندگی
- نمره زبان انگلیسی
- گذراندن روند ثبتنام آنلاین در سایت Gov.uk و پرداخت هزینه مربوط به NHS Surcharge
- مدت اعتبار: معمولاً کل طول دوره + 1 ماه اضافه.
با پشتیبانی آپیم، خطر بروز اشتباهات رایج و اتلاف زمان و هزینه کاهش مییابد. به خاطر داشته باشید که ورود به رشته پزشکی در انگلستان نیازمند عزم بالا، برنامهریزی دقیق و پیگیری مداوم است، اما نتیجهی تلاشها میتواند یک مدرک معتبر بینالمللی و فرصتهای شغلی گسترده در یکی از پیشرفتهترین سیستمهای درمانی جهان باشد.
پرسشهای متداول در مورد انواع دوره پزشکی در انگلیس
1. چه نمرهای در آزمونهای ورودی (UKCAT/BMAT) برای ورود به پزشکی انگلستان نیاز است؟
هر دانشگاه حد نصاب متفاوتی دارد، اما عموماً نمرهای بالاتر از میانگین آزمون میتواند شانس پذیرش را افزایش دهد. برای BMAT، نمره مجموع 15+ (از 9-9-5) رقابتی محسوب میشود.
2. امکان تحصیل پزشکی در انگلستان در 5 سال وجود دارد یا حتماً 6 ساله است؟
برخی دانشگاهها دوره 5 ساله ارائه میدهند، اما بسیاری دوره 6 ساله دارند که سال آخر اختیاری پژوهشی یا بالینی اضافه میشود.
3. آیا بورسیه یا کمک هزینه برای دانشجویان بینالمللی در رشته پزشکی وجود دارد؟
رقابت بورسیه پزشکی بالا است و اغلب کمکهزینههای محدودی در دسترساند. برخی نهادها یا بنیادهای خیریه ممکن است بخشی از شهریه را پوشش دهند. شانس دریافت بورسیه بالا نیست، اما غیرممکن هم نیست.
4. اگر دوره پزشکی را در انگلستان تمام کنم، آیا میتوانم در این کشور بمانم و کار کنم؟
بله. پس از اتمام تحصیل میتوانید برای ویزای کار (Skilled Worker) یا “Graduate Route” (دو سال اجازه اقامت برای یافتن کار) اقدام کنید. در صورتی که کار مرتبط پیدا کنید، میتوانید اقامت طولانیتر بگیرید.
5. هزینه زندگی دانشجویی در شهرهای انگلیس به چه صورت است؟
بسته به شهر تفاوت دارد. لندن گرانترین است (حداقل 1,500 تا 1,800 پوند در ماه)، در حالی که شهرهای کوچکتر 1,000 تا 1,200 پوند در ماه هستند.
6. برای امتحان مهارت زبان، آیلتس بهتر است یا تافل؟
بیشتر دانشگاههای بریتانیا آیلتس آکادمیک را ترجیح میدهند. البته تافل هم پذیرفته میشود اما آیلتس رواج بیشتری دارد.
7. برای پذیرش در کارشناسی ارشد پزشکی آیا داشتن مدرک کارشناسی پزشکی الزامی است؟
بستگی به رشته دارد. برخی دوره های مرتبط با Medical Sciences از فارغالتحصیلان پیراپزشکی یا علوم پایه نیز پذیرش میکنند. اما برای دوره های بالینی ارشد، اغلب داشتن مدرک پزشکی عمومی ضروری است.
8. چه زمانی باید برای پذیرش پزشکی اقدام کنم؟
برای ورودی سال بعد، اغلب باید تا اواسط اکتبر (سال قبل) درخواست خود را از طریق UCAS ارسال کنید. (Deadline رشتههای پزشکی زودتر از سایر رشتههاست.)
9. چقدر زمان برای آماده شدن نمره زبان و آزمونهای ورودی نیاز دارم؟
بهتر است حداقل یک سال قبل از موعد ثبتنام، برنامهریزی کنید. آمادهشدن برای BMAT، UKCAT یا آیلتس به مطالعه فشرده نیاز دارد.
10. آپیم چه خدماتی را برای متقاضیان پزشکی ارائه میدهد؟
آپیم به متقاضیان در همه مراحل کمک میکند: بررسی شرایط اولیه، گزینش دانشگاهها، ارسال مدارک و فرمها، گرفتن وقت سفارت، راهنماییهای پس از ورود و هر آنچه برای مهاجرت و تحصیل راحت در انگلستان لازم است.