قوانین طلاق در انگلیس
انگلستان به عنوان یکی از کشورهای دارای نظام حقوقی مدون و دقیق در حوزه روابط خانوادگی، چارچوبهای مشخصی برای روند طلاق و جدایی ارائه میدهد. قوانین طلاق در انگلستان همواره با هدف حمایت از حقوق هر دو طرف، به ویژه در حضور فرزندان، تدوین و بهروزرسانی میشوند. از آنجا که رویههای قانونی، الزامات زمانی و مالی و نقش دولت در این فرآیند نقشی مهم ایفا میکنند، افرادی که قصد جدایی یا طلاق در انگلستان را دارند، باید از آخرین مقررات و آییننامهها مطلع باشند.
در این مقاله، با تمرکز بر قوانین بهروزشده انگلستان، به بررسی شرایط طلاق در انگلیس، نحوه تقسیم اموال، حمایت از کودکان و گزینههای مختلف قانونی از جمله جدایی قانونی (Legal Separation) و آثار حقوقی آن میپردازیم. همچنین نقش عواملی مانند تابعیت، وضعیت اقامت و حضور همسر را بررسی کرده و در پایان، مروری بر انواع ویزای انگلیس با خدمات آپیم برای متقاضیان خارجی که در فرآیندهای خانوادگی از جمله ازدواج و طلاق دخیل هستند، ارائه میدهیم.
مفهوم طلاق در نظام حقوقی انگلستان
طلاق در انگلیس فرایندی است که طی آن یک زوج که در ابتدا با وجود شرایط قانونی ازدواج کردهاند، اکنون تصمیم میگیرند به صورت رسمی به رابطه خود پایان دهند. این موضوع مستلزم طی مراحل اداری و قضایی است و بدون طی این مراحل، زوجین همچنان از نظر قانونی متأهل محسوب میشوند. در نظام حقوقی انگلیس، طلاق میتواند پس از حداقل یک سال از تاریخ ازدواج درخواست شود. این مدت تضمین میکند که زوجین فرصت کافی برای بررسی شرایط و شاید تلاش برای حل اختلافات خود را داشته باشند.
علاوه بر این، افرادی که در انگلستان زندگی میکنند، حتی اگر تابعیت بریتانیایی نداشته باشند، میتوانند بر اساس قوانین این کشور برای طلاق اقدام کنند، به شرط آن که واجد شرایط اقامت و سایر ضوابط قانونی باشند. در برخی موارد، اگر یکی از طرفین در خارج از انگلستان باشد یا حاضر به همکاری نباشد، راهکارهای جایگزین قانونی تعریف شده است. در مطلب دیگر آپیم به توضیحات کاملی در مورد قوانین ازدواج و طلاق در انگلیس پرداختهایم.
شرایط اولیه برای درخواست طلاق در انگلیس
طبق قوانین فعلی، برای شروع فرآیند طلاق در انگلستان، موارد زیر ضروری است:
- حداقل یک سال از ازدواج گذشته باشد: شما نمیتوانید در کمتر از یک سال از تاریخ ازدواجتان درخواست طلاق کنید. این قانون فرصتی برای ثبات یا رفع اختلافات فراهم میکند.
- پایان دائمی رابطه زناشویی: باید نشان دهید که رابطه به طور دائم خاتمه یافته و امیدی به سازش وجود ندارد. دیگر الزام به اثبات “تقصیر” یکی از طرفین مانند گذشته وجود ندارد و صرف اعلام پایان رابطه کافی است.
- ازدواج قانونی: ازدواج شما باید به طور قانونی در کشوری معتبر ثبت شده باشد و در سیستم حقوقی انگلستان نیز به رسمیت شناخته شود. این نکته شامل ازدواجهای همجنس نیز میشود که در انگلستان به رسمیت شناخته شدهاند.
در صورت فراهم بودن شرایط فوق، میتوانید فرآیند طلاق را آغاز کنید. البته، روشهای دیگری نظیر جدایی قانونی (Legal Separation) یا ابطال (Annulment) نیز وجود دارند که در ادامه بحث خواهیم کرد.
تفاوت بین طلاق، جدایی قانونی و ابطال ازدواج در انگلستان
- طلاق (Divorce): پایان قانونی و قطعی ازدواج است. با صدور حکم نهایی (Final Order یا Decree Absolute)، دو طرف از نظر قانونی مجرد محسوب میشوند و میتوانند مجدداً ازدواج کنند.
- جدایی قانونی (Legal Separation): اگر زوجین نخواهند یا نتوانند طلاق بگیرند (مثلاً به دلایل مذهبی یا نیاز به زمان بیشتر)، میتوانند جدایی قانونی درخواست کنند. در این حالت، آنها از نظر قانونی جدا زندگی میکنند، اما همچنان به عنوان زوج شناخته میشوند و امکان ازدواج مجدد ندارند. جدایی قانونی گامی است که پیش از تصمیم نهایی برای طلاق میتواند مفید باشد.
- ابطال (Annulment): اگر ازدواج به دلایلی قانونی محسوب نشود (مثلاً یکی از طرفین در زمان ازدواج در حالت عدم اهلیت بوده، یا ازدواج از ابتدا نامعتبر بوده است)، میتوان آن را ابطال کرد. ابطال به این معناست که از نظر قانونی گویی ازدواج هرگز صورت نگرفته است.
مراحل اصلی فرآیند طلاق در انگلستان
فرآیند طلاق در انگلیس معمولاً در چند مرحله اصلی خلاصه میشود:
- تصمیم به طلاق: زوجین یا یکی از آنها باید تشخیص دهد که رابطه قابل ترمیم نیست و بهتر است به طور قانونی پایان یابد.
- ارائه دادخواست طلاق (Petition یا Application): یکی از طرفین (یا هر دو به صورت مشترک) فرم مربوط به درخواست طلاق را تکمیل میکند. اطلاعات همسر، تاریخ ازدواج و دلیل پایان رابطه در این مرحله ارائه میشود. پس از 6 آوریل 2022، امکان ارائه دادخواست مشترک وجود دارد و مدل جدیدی از دادخواست آنلاین فراهم شده است.
- هزینه و مستندات: برای ارائه دادخواست طلاق باید هزینهای (معمولاً 593 پوند) پرداخت شود. در صورت دریافت Benefits یا درآمد پایین، میتوانید درخواست کمک هزینه کنید. مدارک مورد نیاز شامل اصل سند ازدواج یا نسخه تأیید شده و در صورت تغییر نام، مدارکی برای اثبات تغییر نام است.
- ارسال درخواست به طرف مقابل: پس از ارائه درخواست، دادگاه نسخهای از آن را برای همسر دیگر ارسال میکند. اگر دادخواست به صورت مشترک نباشد، همسر مقابل باید در مدت زمان معینی پاسخ دهد که آیا موافق یا مخالف طلاق است.
- پاسخ همسر مقابل: اگر همسر مقابل موافقت کند، روند ادامه مییابد. در صورت عدم پاسخ، راهکارهایی برای ادامهی یکطرفه وجود دارد. در صورت مخالفت و ارائه دلیل حقوقی معتبر، ممکن است نیاز به حضور در دادگاه باشد.
- صدور گواهی مشروط (Conditional Order): پس از تأیید دادگاه، یک گواهی مشروط صادر میشود. این گواهی نشان میدهد که از نظر دادگاه مانعی برای طلاق وجود ندارد. باید حداقل 20 هفته از ثبت دادخواست گذشته باشد تا بتوان این مرحله را انجام داد.
- صدور حکم نهایی (Final Order یا Decree Absolute): حداقل 43 روز (6 هفته و یک روز) پس از صدور گواهی مشروط باید صبر کنید، سپس میتوانید برای صدور حکم نهایی درخواست دهید. با صدور حکم نهایی، ازدواج به طور قانونی پایان مییابد.
وضعیت کودکان در طلاق
زمانی که زوجین دارای فرزند هستند، رسیدگی به حضانت فرزندان و تعیین شرایط سرپرستی و ملاقات از مهمترین بخشهای فرآیند طلاق است. در صورتی که زوجین در مورد فرزندان خود توافق نداشته باشند، دادگاه منافع عالیه کودک را در اولویت قرار میدهد. والدین میتوانند با مراجعه به خدمات مشاوره خانوادگی یا میانجیگری (Mediation) تلاش کنند بدون حضور دادگاه به توافق برسند. در صورت عدم موفقیت، دادگاه تصمیم نهایی را بر اساس مصلحت کودک و حفظ حقوق و امنیت او اتخاذ میکند.
رسیدگی به امور مالی و حضانت فرزندان بعد از طلاق در انگلیس
همزمان با فرایند طلاق یا حتی قبل از آن، زوجین باید درباره حضانت فرزندان، میزان نفقه آنها و روشهای دیدار توافق کنند. در صورت عدم توافق، دادگاه میتواند مداخله کرده و تصمیمی بر اساس منافع عالیه کودک اتخاذ نماید.
در خصوص داراییها و اموال مشترک، زوجین میتوانند با مذاکره یا از طریق وکلای خود به توافق برسند. اگر توافق حاصل نشود، درخواست حکم دادگاه در زمینه تقسیم اموال امکانپذیر است، اما باید این کار را پیش از صدور حکم نهایی طلاق انجام داد تا از نظر قانونی الزامی باشد.
راهکارهای جایگزین طلاق در انگلیس
به جز طلاق، دو راهکار دیگر برای پایان دادن یا تغییر وضعیت رابطه موجود است:
- جدایی قانونی (Legal Separation): اگر زوجین ترجیح دهند که به طور رسمی از هم جدا شوند بدون آنکه ازدواجشان پایان یابد، میتوانند جدایی قانونی درخواست کنند. جدایی قانونی اجازه میدهد بدون طلاق، داراییها و امور مالی را جدا کرده و زندگی مستقل داشته باشند. این گزینه برای کسانی که موانع مذهبی یا اعتقادی در برابر طلاق دارند، یا کسانی که هنوز برای تصمیم نهایی آمادگی ندارند، مناسب است.
- ابطال (Annulment): در صورتی که ازدواج از ابتدا قانونی نباشد (مثلاً یکی از طرفین در زمان ازدواج زیر سن قانونی بوده یا در حالت اجبار ازدواج کرده باشد)، میتوان آن را باطل کرد. ابطال به این معناست که گویی ازدواج هرگز رخ نداده است.
شرایط طلاق در انگلیس در صورت مفقود بودن همسر
اگر همسر شما ناپدید شده باشد یا نمیدانید در کجا سکونت دارد، امکان طلاق یا انحلال رابطه نیز وجود دارد. در این شرایط بهتر است ابتدا از طریق اطرافیان، دوستان و کارفرمای سابق همسر تلاش کنید تا نشانی او را بیابید. در صورتی که موفق نشوید، میتوانید از دادگاه بخواهید دادخواست را از طرق دیگری (مثلاً از طریق ایمیل یا سایر روشهای اعلام) ارسال کند. اگر همچنان ناموفق باشید، میتوانید با ارائه مدارک به دادگاه درخواست کنید که خدمترسانی حقوقی (Service of petition) لغو شود. در مواردی که همسر فرضاً فوت کرده باشد ولی جسد یا اسناد رسمی فوت موجود نیست، میتوانید از طریق روش “presumption of death” این موضوع را پیش ببرید و ازدواج را خاتمه یافته فرض کنید.
طلاق و وضعیت مهاجرتی شما در انگلستان
اگر اقامت شما در انگلستان مبتنی بر رابطه ازدواجی باشد، مثلاً اگر با ویزای همسر در این کشور هستید، طلاق میتواند بر وضعیت مهاجرتی شما تأثیر بگذارد. در این شرایط معمولاً باید وزارت کشور (Home Office) را از جدایی خود مطلع کنید. این اطلاع رسانی برای تغییر وضعیت مهاجرتی و possibly تمدید یا تغییر ویزا امری ضروری است. به عبارت دیگر، اگر ویزای شما از نوع وابسته به رابطه است، جدایی یا طلاق میتواند به این معنا باشد که باید یا کشور را ترک کنید یا برای نوع دیگری از ویزا اقدام نمایید.
اگر میخواهید پس از طلاق در انگلستان بمانید، باید برای ویزای جدید یا تمدید اقامت تحت شرایطی دیگر اقدام کنید. اطلاعرسانی به موقع به وزارت کشور مهم است، زیرا عدم انجام این کار میتواند منجر به مشکلاتی در وضعیت اقامت شما شود.
نقش مشاوران و وکلای حقوقی در نحوه طلاق در انگلیس
همیشه توصیه میشود در فرایند طلاق در انگلستان از مشاورهی حقوقی یک وکیل متخصص بهرهمند شوید. وکیل میتواند شما را در تنظیم درخواست، مذاکرات مالی، حضانت فرزندان و تقسیم اموال راهنمایی کند. همچنین در مواقع پیچیده که اختلافات شدید است یا یکی از طرفین همکاری نمیکند، حضور یک وکیل مجرب میتواند از مشکلات آتی جلوگیری نماید.
نکات هزینهای و مالی جدایی طرفین در انگلستان
هزینه درخواست طلاق در انگلستان معمولاً 593 پوند است. اگر شما درآمد کمی دارید یا از مزایای خاصی برخوردارید، میتوانید برای کمک با هزینهها (Fee Remission) اقدام کنید. مهم است بدانید که این هزینهها غیرقابل بازگشت هستند، مگر در شرایط خاص مانند رد شدن کامل درخواست در مراحل آغازین.
هزینههای وکیل، مشاور حقوقی، هزینههای مربوط به ترجمه اسناد (در صورت نیاز) و احتمالا سایر هزینههای مرتبط با رسیدگی به امور مالی و حضانت فرزندان میتواند متغیر باشد. انتخاب میان یک طلاق توافقی یا ارجاع موضوع به دادگاه، به شدت بر میزان هزینههای نهایی تأثیر خواهد گذاشت.
تغییرات قوانین پس از 6 آوریل 2022
پس از تاریخ 6 آوریل 2022، امکان درخواست طلاق در انگلیس به صورت مشترک فراهم شده است. این امر کار را برای زوجینی که بر سر خاتمهی رابطه توافق دارند سادهتر میکند. همچنین، حذف نیاز به اثبات “تقصیر” یکی از طرفین و جایگزین شدن آن با اعلامیه پایان رابطه، باعث شده روند طلاق از نظر عاطفی و حقوقی اندکی آسانتر و کم تنشتر شود. این تغییرات در راستای حفظ حرمت خانواده و تسهیل فرایند جدایی برای زوجهایی است که نمیخواهند یکدیگر را متهم کنند.
توافقهای مالی و تقسیم اموال بعد از جدایی
یکی از مهمترین جنبههای طلاق، توافق درباره تقسیم اموال، درآمدها و داراییهای مشترک است. بهتر است زوجین تلاش کنند با مذاکره یا استفاده از میانجیگری به توافق برسند. این توافقها شامل تقسیم داراییهای منقول و غیرمنقول، حسابهای بانکی، سرمایهگذاریها و حتی بدهیها میشود. همچنین تأمین مالی طولانیمدت یکی از طرفین (مثلاً از طریق نفقه همسر) میتواند بخش دیگری از این توافق باشد. در صورت عدم توافق، دادگاه درباره نحوه تقسیم اموال تصمیم میگیرد. لازم به ذکر است اگر میخواهید این توافقها به صورت قانونی الزامآور باشند، باید پیش از صدور حکم نهایی طلاق برای یک حکم قضایی در این زمینه اقدام کنید.
نحوه برخورد با موارد پیچیده
در برخی مواقع، شرایط پیچیدهای مانند حضور همسر در خارج از کشور، عدم همکاری یکی از طرفین، مفقود بودن همسر یا اختلافات شدید بر سر حضانت فرزندان رخ میدهد. در این شرایط، بهرهگیری از یک وکیل مجرب یا مراجعه به مراکز تخصصی حقوق خانواده توصیه میشود. همچنین، نهادهایی چون Citizens Advice و Advice Now میتوانند راهنماییهای مفیدی در خصوص مراحل قانونی و حقوقی ارائه دهند. مراجعه به خدمات مشاوره روانشناسی و خانوادگی نیز میتواند به کاهش تنشها و تسهیل روند توافق میان زوجین کمک کند.
دسترسی به مشاوران و منابع آنلاین
با رشد خدمات آنلاین، اکنون میتوان بخشی از فرایند طلاق را به صورت اینترنتی انجام داد. افراد میتوانند دادخواست طلاق را آنلاین ثبت کنند، مدارک مورد نیاز را بارگذاری نمایند و حتی درخواست حکم نهایی را از طریق سامانههای الکترونیکی محاکم ارائه دهند. این رویکرد علاوه بر صرفهجویی در زمان و هزینه، باعث میشود افراد راحتتر فرایند حقوقی را طی کنند.
نکات عملی پیش از اقدام به طلاق در انگلیس
مشاوره پیش از طلاق: شرکت در جلسات میانجیگری یا مشاوره خانوادگی میتواند اختلافات را به حداقل برساند و تصمیمگیری را آسانتر کند.
جمعآوری مدارک: مطمئن شوید کلیه اسناد مربوط به ازدواج، اموال، حسابهای بانکی، سرمایهگذاریها، بیمهها و مدارک شناسایی به راحتی در دسترس هستند.
برنامهریزی برای فرزندان: اگر فرزند دارید، بهتر است پیش از شروع دادخواست طلاق، بر سر حضانت، نفقه و برنامههای ملاقات توافقی مقدماتی داشته باشید.
اهمیت آگاهی از آخرین تغییرات قانونی در انگلستان
قوانین مربوط به طلاق و جدایی در انگلستان ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. از این رو، آگاهی از آخرین مقررات و راهنماییهای دولتی و نیز مشاوره با وکلا و مشاوران حقوقی به متقاضیان کمک میکند تا روندی روانتر و بدون مشکلات حقوقی طی کنند. برای اطلاعات دقیق و به روز، مراجعه به وبسایت دولتی انگلستان (www.gov.uk) یا تماس با مشاوران حقوقی معتبر توصیه میشود.
قوانین طلاق در انگلستان با جزئیات فراوان و روندی مشخص تدوین شدهاند تا حقوق هر دو طرف را در نظر بگیرند و شرایط زندگی پس از جدایی را تا حد امکان تسهیل نمایند. آگاهی از مراحل، هزینهها، شرایط حضانت فرزندان و نحوه تقسیم اموال میتواند استرس و نگرانیهای ناشی از این اتفاق را کاهش دهد. در صورت پیچیدگی شرایط، مشورت با وکلای متخصص و استفاده از منابع و راهنماییهای دولتی، بهترین راه برای گذار از این دوره است.
همچنین، برای کسانی که در آینده به دنبال کاریابی در انگلیس یا فعالیتهای هنری و فرهنگی در انگلستان هستند، درک شرایط قانونی ویزاها برای ورود به این کشور اهمیت دارد. آپیم به عنوان یک پلتفرم مهاجرتی قادر است در این مسیر نیز یاریرسانی کرده و تجربهای مطمئن و حرفهای از مهاجرت به انگلستان را برای شما رقم بزند.
همکاری با آپیم به این معناست که شما از ابتدای مسیر، از انتخاب درست دسته ویزا تا تکمیل مدارک، ارائه درخواست، مکاتبه با نهادهای مربوطه و در نهایت اخذ ویزای انگلیس، از پشتیبانی و راهنمایی کارشناسان بهرهمند میشوید. آپیم با سالها تجربه در زمینه مهاجرت به انگلیس، میتواند فرآیند اخذ ویزای شما را تسهیل کرده و زمان دستیابی به اقامت در انگلستان را به حداقل برساند.
سوالات متداول درباره طلاق در انگلستان
1. آیا میتوانم بدون حضور همسرم طلاق بگیرم؟
بله، اگر همسر شما همکاری نکند یا در دسترس نباشد، با طی مراحلی نظیر درخواست برای یافتن آدرس یا درخواست برای لغو الزام اعلام رسمی (Dispense with service) میتوانید روند را یکطرفه پیش ببرید.
2. هزینه درخواست طلاق چقدر است؟
هزینه درخواست طلاق در حال حاضر 593 پوند است. در صورت کمبود درآمد میتوانید درخواست کمک هزینه نمایید.
3. آیا نیاز به اثبات تقصیر یکی از طرفین وجود دارد؟
خیر، از آوریل 2022 به بعد نیازی به اثبات تقصیر نیست و صرف اعلام پایان رابطه کفایت میکند.
4. مدت زمان تقریبی فرآیند طلاق چقدر است؟
به طور معمول حداقل 7 ماه طول میکشد، اما بسته به شرایط و توافقات طرفین ممکن است کمتر یا بیشتر شود.
5. اگر ویزای من مبتنی بر ازدواج باشد، پس از طلاق چه اتفاقی میافتد؟
باید وزارت کشور را مطلع کنید و ممکن است نیاز به درخواست نوع دیگری از ویزا داشته باشید یا اگر شرایطش را ندارید، باید کشور را ترک کنید.